Σάββατο 1 Οκτωβρίου 2011

Δραματικό ντόμινο στις σχέσεις Ρωσίας - Τουρκίας

Πάνος Πικραμένος
Ένα εικοσιτετράωρο μετά την επίσημη ανακοίνωση της εισόδου από το Γιβραλτάρ της ισχυρής μοίρας του Βορείου Στόλου της Ρωσίας, με επικεφαλής το αεροπλανοφόρο «Ναύαρχος Κουσνιέτσωφ», με προορισμό την Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία ανακοίνωσε επίσημα τη διακοπή προμήθειας φυσικού αερίου από τη Ρωσία, ακυρώνοντας έτσι στην πράξη τη γιγαντιαία ενεργειακή συμφωνία Πούτιν-Ερντογάν.

Ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας, στην προσπάθειά του να εξηγήσει την απότομη αυτή μεταστροφή της Άγκυρας, έθεσε ζήτημα κόστους του ρωσικού φυσικού αερίου. Παρ' όλα αυτά, τα πρωτοσέλιδα των τουρκικών εφημερίδων καταγράφουν το σοκ το οποίο υπέστη η τουρκική οικονομική ελίτ, ύστερα από αυτή την ανακοίνωση.


Έμπειροι διπλωματικοί κύκλοι στην Άγκυρα δεν κρύβουν τον αιφνιδιασμό τους για τις εξελίξεις και επισημαίνουν ότι από τούδε και στο εξής η Τουρκία εξαρτάται ενεργειακά κατά κύριο λόγο από τις εξαγωγές φυσικού αερίου του Ιράν. Αυτή η εξέλιξη, κατά τους ίδιους παρατηρητές, θα προκαλέσει μείζον ζήτημα στις σχέσεις Άγκυρας - Ουάσινγκτον, από τη στιγμή που η αμερικανική διπλωματία θεωρεί «casus belli» την ενεργειακή εξάρτηση μίας χώρας μέλους του ΝΑΤΟ από την Τεχεράνη.


Ο χάρτης των αγωγών στην Ευρασία. Δεξιά ο αγωγός φυσικού αερίου Blue Stream από την Ρωσία στην Τουρκία.




Τούρκοι διπλωματικοί αναλυτές συνδέουν τη σταδιακή απομόνωση της Τουρκίας από τα δυτικά κέντρα λήψης αποφάσεων, τα οποία επηρεάζονται από τις Η.Π.Α. και το Ισραήλ, με την επιδείνωση της θέσης της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Άγκυρα, επιχειρώντας να καταδείξει ότι διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο ως περιφερειακή δύναμη σε αυτή την περιοχή του κόσμου, ήλθε αντιμέτωπη με τα στρατηγικά συμφέροντα του Ισραήλ, των μεγάλων δυτικών πετρελαϊκών εταιρειών, του ρωσικού γίγαντα εμπορίας πετρελαιοειδών Gazprom και βεβαίως της Κύπρου, αφού όλοι αυτοί οι παράγοντες εμπλέκονται στην εξόρυξη υδρογονανθράκων στις ΑΟΖ Κύπρου και Ισραήλ, συνολικής οικονομικής προοπτικής της τάξεως των 7 τρις δολαρίων.

Μόλις προ ολίγων ημερών, ο Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας σε αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο, ανέφερε πως η χώρα του θα πάει σε πόλεμο με το Ισραήλ, αν αυτό χρειαστεί. Η φράση αυτή εκνεύρισε αφάνταστα το Τελ Αβίβ, το οποίο -ως συνήθως- απάντησε με αμφίσημες ανακοινώσεις, οι οποίες ωστόσο ελάχιστα κρύβουν την πραγματική απειλή. Μόλις τρία εικοσιτετράωρα μετά την πολεμοχαρή στάση του Ταγίπ Ερντογάν,  ο Ρωσικός Στόλος ύστερα από πάρα πολλά χρόνια ξαναπέρασε τα στενά του Γιβραλτάρ, την ώρα που Ουάσινγκτον και Ε.Ε. επιμένουν με καθημερινές τους ανακοινώσεις πως η Κύπρος και το Ισραήλ έχουν όλο το δικαίωμα να εκμεταλλευτούν τους πόρους που βρίσκονται στις δικές τους ΑΟΖ.