Υπεγράφη στο Εδιμβούργο από το Βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον και τον πρώτο υπουργό της Σκωτίας, ηγέτη της τοπικής κυβέρνησης Άλεξ Σάλμοντ, η ιστορική συμφωνία για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος ανεξαρτητοποίησης της Σκωτίας.
Το δημοψήφισμα θα διεξαχθεί το φθινόπωρο του 2014.
Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας, προϊόν πολύμηνων διαπραγματεύσεων, στο δημοψήφισμα θα τεθεί μόνο ένα ερώτημα, αν πρέπει η Σκωτία να ανεξαρτητοποιηθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι επιλογές απάντησης στο δημοψήφισμα θα είναι «Ναι» ή «Όχι».
Δικαίωμα συμμετοχής θα έχουν όλοι οι πολίτες της ΕΕ που κατοικούν στη Σκωτία, ηλικίας από 16 ετών και πάνω, κάτι για το οποίο πίεσε ο κ. Σάλμοντ, λέγοντας ότι ούτως ή άλλως το δημοψήφισμα αφορά το μέλλον της χώρας του. Εκτιμάται ότι οι νεότεροι είναι πιο πιθανό να ψηφίσουν υπέρ της απόσχισης.
Όπως είναι αυτονόητο, το θέμα προκαλεί έντονα συναισθήματα και αντιδράσεις. Ο κ. Κάμερον έχει υποσχεθεί να παλέψει για τη διατήρηση της ένωσης. Στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματός του υπενθύμισε ότι κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου όλοι οι Βρετανοί πανηγύριζαν για τις νίκες όλων των Βρετανών αθλητών.
Ο κ. Σάλμοντ όμως, ηγέτης του Εθνικού Κόμματος Σκωτίας (SNP), έχει ξεκαθαρίσει από την πρώτη στιγμή ότι ονειρεύεται μια Σκωτία ανεξάρτητη. Η αυτοδυναμία του κόμματός του στις τοπικές εκλογές του 2011 έδωσε ώθηση στα σχέδιά του και η πρόθεση για δημοψήφισμα μετουσιώθηκε σε πράξη με επίσημη ανακοίνωση στις 10 Ιανουαρίου του 2012.
Η οικονομία και η αξιοποίηση των φυσικών πόρων, η άμυνα και η εξωτερική πολιτική, ακόμα και το πολίτευμα θα μπορούσαν πια να καθορίζονται σε απόλυτο βαθμό από το Εδιμβούργο αν το «Ναι» κερδίσει στο δημοψήφισμα. Έτσι θα έμπαινε τέλος σε μια ένωση τριών αιώνων, από την πράξη ένωσης του 1707.
Μετά τη συμφωνία ενισχυμένης αυτονομίας με βάση την οποία λειτουργεί το τοπικό κοινοβούλιο, γνωστό ως Χόλιρουντ, η κυβέρνηση της Σκωτίας λαμβάνει τις αποφάσεις σε τομείς όπως η παιδεία, η υγεία, η δικαιοσύνη και το περιβάλλον, ενώ η εξωτερική πολιτική, η πολιτική ενέργειας, η οικονομία και η άμυνα ελέγχονται από το Λονδίνο.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν είναι τόσο εύκολο να προβλεφθεί. Η ορατή πια πιθανότητα ανεξαρτητοποίησης φαίνεται πως έχει συσπειρώσει όσους στη Σκωτία φοβούνται τη διάσπαση του Ηνωμένου Βασιλείου.
Στην τελευταία δημοσκόπηση που διενεργήθηκε, το 53% δήλωσε ότι θα ψήφιζε κατά της πρότασης και το 28% υπέρ, με το 19% να είναι αναποφάσιστο. Ωστόσο, η ψήφος των ανηλίκων δεν έχει καταμετρηθεί επαρκώς, ενώ κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πώς θα αλλάξουν τα δεδομένα όταν η ειλημμένη απόφαση θα φέρει αναγκαστικά όλους τους Σκωτσέζους ενώπιον της επιχειρηματολογίας των δύο πλευρών.
Αποκαλυπτικό για το μέλλον της Βρετανίας είναι και το δημοσίευμα της εφημερίδας «Sunday Times», σύμφωνα με το οποίο η βρετανική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο ανακήρυξης, κατόπιν συνεννόησης με την Σκωτία, της ναυτικής βάσης των πυρηνικών υποβρυχίων Trident στο Faslane της κεντρικής Σκωτίας σε «βρετανικό κυρίαρχο έδαφος» αν τελικά η Σκωτία γίνει ανεξάρτητη.
Με το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας να προγραμματίζεται για το 2014 η βρετανική κυβέρνηση από τώρα προετοιμάζει την επόμενη ημέρα σε περίπτωση που ο λαός της Σκωτίας αποφασίσει ότι επιθυμεί την ανεξαρτησία του μετά από τρει αιώνες συνύπαρξης με τους Άγγλους.
Η λύση του βρετανικού κυρίαρχου εδάφους η οποία εφαρμόστηκε και στην Κύπρο αποτελεί την πιο οικονομική λύση για το Λονδίνο αφού έτσι δεν θα χρειαστεί η μεταφορά των πυρηνοκίνητο υποβρυχίων σε μία νέα βάση στην Αγγλία.
Πάντως, το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας (SNP) θα συζητήσει το θέμα της απομάκρυνσης των πυρηνικών υποβρυχίων στο ετήσιο συνέδριο του κόμματος που θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο μήνα.
Σκαι/defencenet/Ikarios1912