Του ΚΩΣΤΑ ΓΕΝΝΑΡΗ
Η Κύπρος εμπλέκεται αργά αλλά σταθερά στη στρατηγική διαχείριση από μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών της κρίσης στη Μέση Ανατολή και ειδικότερα βεβαίως τον ισραηλινό πόλεμο κατά των Παλαιστινίων. Η απάντηση της εκπροσώπου του Στέητ Ντηπάρτμεντ στις ερωτήσεις του συναδέλφου Μιχάλη Ιγνατίου, ήταν μια σαφής ένδειξη, αλλά η εικόνα ξεκαθάρισε με το κείμενο της πρότασης του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών Κέρυ για μια συμφωνίας «ανθρωπιστικής εκεχειρίας» επτά ημερών. Το περιεχόμενο της πρότασης αποκάλυψε η ισραηλινή εφημερίδα Χααρέτζ, η οποία σημειώνει ότι το κείμενο προκάλεσε την οργή των Ισραηλινών.
Η πρόταση Κέρυ φαίνεται να αποτελεί για τους Ισραηλινούς επιβεβαίωση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες επέλεξαν να βρεθούν στο πλευρό της Τουρκίας σε βάρος του Ισραήλ. Και ο λόγος είναι η εκτίμηση της Ουάσιγκτον ότι οι εξελίξεις στην Ουκρανία και η αμερικανική ψύχωση για περιορισμό της Ρωσίας – containment κατά τα ψυχροπολεμικά πρότυπα- ιδιαίτερα σε σχέση με τις νέες ενεργειακές πηγές της περιοχής, καθιστούν εκ των πραγμάτων αναγκαία για τους αμερικανικούς στρατηγικούς χειρισμούς, τη συμμαχία της Τουρκίας. Η Τουρκία βεβαίως γνωρίζει το γεγονός αυτό και εκ του ασφαλούς σχεδόν τοποθετείται όπως τοποθετείται έναντι του Ισραήλ, αλλά την -ίδια στιγμή απαιτεί και εξασφαλίζει τη συμμετοχή της στους χειρισμούς των Αμερικανών. Με δεδομένη τη στάση των μεγάλων αραβικών χωρών έναντι της Χαμάς, η Τουρκία επιχειρεί να κηδεμονεύσει τους Παλαιστινίους υπαγορεύοντας στην Ουάσιγκτον όρους για την εκεχειρία. Με αποτέλεσμα να είναι ορατή η προσπάθεια της Άγκυρας -με την οποία ο Κέρυ βρίσκεται σε άμεση και αδιάκοπη επαφή, όπως και με το Κατάρ. Οι Ισραηλινοί έχουν εντοπίσει τέτοιους όρους στο κείμενο της πρότασης Κέρυ.
Κατά την ισραηλινή εφημερίδα η τρίτη παράγραφος της πρότασης Κέρυ, «καταγράφει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τους όρους της Χαμἀς: διευθετήσεις που να εξασφαλίζουντο άνοιγμα των διόδων προς τη Γάζα, επιτρέποντας την είσοδο αγαθών και ανθρώπων για την διασφάλιση της κοινωνικής και οικονομικής ζωής των Παλαιστινίων της Γάζας, τη μεταφορά κονδυλίων για τηνκαταβολή μισθών των δημοσίων υπαλλήλων και εξέταση όλων των ζητημάτων ασφαλείας».
Η Τουρκία έχει σταδιακά μετατραπεί σε ένα από τους κύριους οικονομικούς υποστηρικτές των παλαιστινίων της Γάζας, δηλαδή της Χαμάς και πρόσφατα ακόμα απορρίφθηκε αίτημα της προς τον ισραήλ να της επιτραπεί να μεταφέρει αγαθά στη Γάζα. Ο Κέρυ βρισκόταν μάλιστα σε άμεση επαφή με τους Υπουργούς Εξωτερικών της Τουρκίας και του Κατάρ πρίν επιδόσει την πρόταση του. Γεγονός που προκάλεσε μεγάλες υποψίες στους Ισραηλινούς ως προς τις επιλογές της Ουάσιγκτον.
Μια άλλη πρόνοια της πρόταση Κέρυ που επίσης προκάλεσε την οργή των Ισραηλινών, είναι, σύμφωνα με την ισραηλινή εφημερίδα, η απαδοχή της παρουσιας του ισραηλινού στρατού στη Γάζα, χωρίς όμως να έχει το δικαίωμα να επιχειρεί κατά των υπογείων διόδων που κατασκεύασε η Χαμάς, πρόνοια που θεωρείται στο Τέλ Αβίβ, δώρο στη Χαμάς.
Αν οι εκτιμήσεις ότι η Λευκωσία έχει επενδύσει όλες τις ελπιδες της στην καλή θεληση των Αμερικανών να προωθήσουν ιδέες για τη λύση του Κυπριακού που να αποδεχθεί η Άγκυρα, με τα πιο πάνω δεδομένα η Κύπρος δεσμεύεται χειροπόδαρα στις στρατηγικές επιλογές της Ουάσιγκτον. Και αυτές οι επιλογές βασίζονται στην στρατηγική για την αμερικανική πολιτική έναντι της Ρωσίας, και τη σημασία συστράτευσης της Τουρκίας. Γεγονός που και πάλι γνωρίζει η Άγκυρα και συνεπώς αποκτά τη δυνατότητα να εκβιάζει ουσιαστικά την Ουάσιγκτον για περισσότερο φιλοτουρκικές θέσεις, όπως φάνηκε και από τις απαντήσεις του Στεητ Ντηπάρτμεντ στις ερωτήσεις του Μιχάλη Ιγνατίου. Εκ των πραγμάτων, αυτό που φαίνεται να ισορροπεί την κατάσταση είναι ίσως μόνο η προοπτική συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα με το Ισραήλ, διατηρώντας η Λευκωσία τις θέσεις της για το Μεσανατολικό και για όλα τα άλλα θέματα.
mignatiou.gr
