Τρίτη 26 Μαρτίου 2013

Ο Δαβίδ, ο Γολιάθ και το τέλος του ευρώ


Έτσι γίνεται σε όλους τους πολέμους. Βρίσκεται πάντα μια χώρα, μια πόλη, ένα χωριό, που χωρίς να έχει καθόλου υπολογίσει τον συσχετισμό των δυνάμεων ή να έχει καταστρώσει εναλλακτικό σχέδιο διαφυγής, δεν ακολουθεί τις επιταγές των ισχυρών και ρίχνει μια ρουκέτα. Ακολουθεί η συντριβή της, που αποκτά συμβολική αξία για όλες τις εμπόλεμες πλευρές. Οι νικητές την χρησιμοποιούν για παραδειγματισμό των υπόλοιπων. Και οι τελευταίοι μαθαίνουν από τα λάθη της, ώστε να μην τα επαναλάβουν.

Στον ακήρυχτο οικονομικό πόλεμο που ζούμε, είναι η μικρή Κύπρος που κλήθηκε να παίξει το ρόλο του Δαβίδ κόντρα στον Γολιάθ, και θα το πληρώσει πολύ ακριβά: είναι προφανές ότι η νέα συμφωνία είναι χειρότερη από την πρώτη, επιταχύνοντας την πορεία προς την οικονομική καταστροφή, που θα ερχόταν -αργότερα αλλά αναπόφευκτα- και με την απορριφθείσα από το κυπριακό Κοινοβούλιο, πρώτη απόφαση. Πρόκειται για την συντριβή του οικονομικού μοντέλου πάνω στο οποίο κτίστηκε η κυπριακή ευημερία της τελευταίας δεκαπενταετίας. Είναι αυτό που κυνικά δήλωνε την προηγούμενη εβδομάδα ο Σουηδός υπουργός Οικονομικών: “στην Κύπρο έχουν μόνο έναν χρηματοπιστωτικό τομέα και παραλίες. Τώρα που ο χρηματοπιστωτικός τομέας βρίσκεται σε πορεία κλεισίματος, δεν θα έχουν παρά μόνο τις παραλίες".

Το καινούργιο στοιχείο που έρχεται να προστεθεί στην οικονομική ύφεση και τα κοινωνικά δεινά που επέρχονται, είναι ...
η πολιτική κρίση που ξεκινάει, ούτε ένα μήνα μετά τις προεδρικές εκλογές. Στην πραγματικότητα, το πολιτικό σύστημα της Κύπρου λειτουργεί αντλώντας πρότυπα και συμπεριφορές από αυτό της Ελλάδας, από την οποία -δυστυχώς- επηρεάζεται καθοριστικά η κουλτούρα και γενικώς η νοοτροπία των Κυπρίων. Όπως στην Ελλάδα έτσι και στην Κύπρο οι πολιτικοί έκρυψαν κάτω από το χαλί το υπαρκτό πρόβλημα που αντιμετώπιζαν οι δύο μεγάλες τράπεζες του νησιού. Αγνοώντας τις συνεχείς προειδοποιήσεις των Βρυξελλών για να κερδίσουν χρόνο και τις εκλογές, πριν από τις οποίες δημαγώγησαν, κρύβοντας την αλήθεια από τους ψηφοφόρους.

Από τον νεοεκλεγμένο πρόεδρο και την πολιτική ηγεσία θα ακολουθήσει ένα φεστιβάλ λαθών και αλλοπρόσαλλων κινήσεων, χαρακτηριστικό της ανεπάρκειας αλλά και της ηθικής διαφθοράς του συστήματος. Παρά τις κατηγορηματικές προεκλογικές διαβεβαιώσεις του περί του αντιθέτου, είναι ο ίδιος ο νέος πρόεδρος που προτείνει την εισφορά σε όλες τις καταθέσεις, πρόταση που υιοθετεί το eurogroup. Μετά την αντίδραση της κοινής γνώμης αρνείται να υποστηρίξει την απόφαση που έχει προτείνει και ψηφίσει, προχωρώντας σε ανοίγματα προς την Μόσχα, τα οποία ούτε είχε σχεδιάσει, αλλά ούτε καν καλοσκεφτεί. Το προηγούμενο διάστημα δεν έχει χάσει ευκαιρία για να θέσει θέμα ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ, απομακρύνοντας το Κρεμλίνο. Λες και δεν έχει τελειώσει ο ψυχρός πόλεμος, πιστεύει βλακωδώς ότι το τελευταίο θα ιεραρχήσει τις σχέσεις του με την Κύπρο πάνω από τις πολύ πιο σημαντικές σχέσεις με την Γερμανία και τις Βρυξέλλες, μόνο και μόνο για να αποφευχθεί το κούρεμα των ρωσικών καταθέσεων. Ενώ στην πραγματικότητα ο Πούτιν θέλει να υποχρεωθούν να επιστρέψουν στην Ρωσία τα κεφάλαια των Ρώσων φοροφυγάδων και ολιγαρχών. Με την ψυχρολουσία της Μόσχας, η χώρα θα βρεθεί ανυπεράσπιστη, στο έλεος του Γερμανού Γολιάθ.

Αυτό το τελευταίο, με τον σημερινό συσχετισμό των δυνάμεων στην Ευρώπη, την εξαφάνιση της Γαλλίας και του Ολάντ και την οικονομική κρίση, είναι ότι χειρότερο που μπορεί να πάθει κανείς. Ένα από τα πιο εύγλωττα άρθρα των προηγούμενων ημερών γράφτηκε στο Spiegel και είχε τον χαρακτηριστικό τίτλο “Γιατί η Ευρώπη πρέπει να παίξει σκληρό παιχνίδι με την Κύπρο”. Η ανάλυση του γερμανικού περιοδικού παραδεχόταν αμέσως ότι το ποσό της οικονομικής βοήθειας “ είναι σχετικά μικρό σε σύγκριση με προηγούμενες ανάγκες των άλλων εθνών σε κρίση” και επομένως δεν είναι αυτό το πρόβλημα, για να προσθέσει όμως αμέσως μετά ότι “μετά την άρνηση της Λευκωσίας ένα ζήτημα πολιτικής έχει μετατραπεί σε θέμα αρχής. ..Αν η ζώνη του ευρώ υποχωρήσει θα γίνει σαφές σε όλους ότι υποκύπτει σε εκβιασμούς. Αν ένα από τα μικρότερα μέλη της Ευρωζώνης μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι συστημικά σημαντικό .. τότε όλες οι χώρες που θα αντιμετωπίσουν στο μέλλον προβλήματα, θα αρνηθούν να υποχωρήσουν στις διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες”. Η σκληρή γραμμή απέδωσε σε τόσο σημείο, που ο Σόιμπλε έφθασε να προστάζει: “δεν απαιτείται επικύρωση από τη κυπριακή βουλή η συμφωνία που σύνηψε σήμερα η Κύπρος με τους διεθνείς πιστωτές”!

Από τις γερμανικές ακρότητες στην περίπτωση της Κύπρου, είναι φανερό ότι το Βερολίνο έχει κάνει τα δικά του σχέδια για το ευρώ. Μένει να επιβεβαιωθεί, αλλά οι Μέρκελ-Σόιμπλε δείχνουν να καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η ευρωζώνη, τουλάχιστον με την σημερινή της μορφή, δεν έχει μέλλον. Αυτό ακριβώς υποδηλώνει η δήλωση-βόμβα του Ολλανδού νέου προέδρου του eurogroup,σύμφωνα με την οποία η “κυπριακή λύση” δεν αποτελεί εξαίρεση, αλλά μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν προβλήματα με τις τράπεζες τους: πρόκειται για ανοιχτό κάλεσμα στους διεθνείς επενδυτές, να πάρουν τα κεφάλαια τους από τον επισφαλή νότο και να στείλουν στον ασφαλή Βορρά.

Αυτή η νέα στρατηγική των χωρών που επικρατούν στο eurogroup, αποτελεί και ευθεία παραβίαση της συμφωνίας για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ), με τον οποίο θα μπορούσαν να ανακεφαλαιοποιούνται άμεσα προβληματικές τράπεζες της ευρωζώνης. Απομένει να δει κανείς πως θα αντιδράσει η Ιταλία, μετά την επιμονή της οποίας-ο τότε πρωθυπουργός Μάριο Μόντι είχε απειλήσει ότι θα τινάξει στον αέρα την Σύνοδο Κορυφής- είχε υπάρξει η συμφωνία, την οποία υπονομεύει η Γερμανία από το καλοκαίρι. Όλα δείχνουν πάντως ότι η Γερμανία και οι σύμμαχοι της στον Βορρά αδιαφορούν επιδεικτικά για τις ανάγκες του νότου της ευρωζώνης.

Για τις υπόλοιπες χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα ή τις πολιτικές δυνάμεις που σκέφτονται να αναδιαπραγματευτούν με την Γερμανία μνημόνια και άλλα κακά, το δίδαγμα από το κυπριακό ολοκαύτωμα είναι σαφές: πρώτον, για να νικήσει ο Δαβίδ τον Γολιάθ θα πρέπει και να το θέλει, κάτι που στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν ίσχυσε. Δεύτερον, δεν φθάνει να το θέλει. Θα πρέπει να διαθέτει στρατηγική, τακτική και ένα plan B την ύπαρξη του οποίου πρέπει να γνωρίζει και ο αντίπαλος.

Στην ελληνική περίπτωση, το plan B είναι η έξοδος από την ευρωζώνη, που ήδη κλονίζεται. Μία επιτυχημένη ελληνική στρατηγική δεν θα ήταν να εκβιάσει, με το γνωστό ντόμινο που θα προκαλούσε η έξοδος μιας χώρας. Αλλά να σχεδιάσει όλες τις κατάλληλες κινήσεις, λέγοντας όλη την αλήθεια και προετοιμάζοντας τον λαό: “θέλουμε την ευρωπαϊκή πορεία και το κοινό νόμισμα, αν η Γερμανία και οι χώρες του Βορρά αλλάξουν πολιτική και ξαναθυμηθούν τις ευρωπαϊκές αξίες. Αν όμως δεν το κάνουν, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να κάνουμε όλες τις κινήσεις και να υποστούμε όλες τις θυσίες, ώστε να σωθεί η χώρα. Δεν θα την πάθουμε όπως η Κύπρος”.

[Του Στέλιου Κούλογλου από tvxs.gr]