Γράφει ὁ Κωνσταντῖνος Χολέβας, Πολιτικὸς Ἐπιστήμων
Τὸ βουλγαρικὸ περιοδικὸ ΦΟΚΟΥΣ καὶ ἡ σκοπιανὴ ἐφημερίδα ΝΟΒΑ ΜΑΚΕΝΤΟΝΙΑ δημοσίευσαν πληροφορίες, συμφώνως πρὸς τὶς ὁποῖες ὁ μεσολαβητὴς τοῦ ΟΗΕ κ. Μάθιου Νίμιτς πρότεινε στὴν κυβέρνηση τῆς ΦΥΡΟΜ δύο ἐναλλακτικὲς λύσεις γιὰ τὸ ζήτημα τοῦ ὀνόματος: Τὴ «Δημοκρατία τῆς Βόρειας Μακεδονίας»» καὶ τὴ «Δημοκρατία τοῦ Βαρδάρη». Ἂν ὄντως αὐτὸ ἀληθεύει ἔχουμε ἕνα θετικὸ βῆμα ὡς πρὸς τὰ ἐθνικά μας θέματα. Ἡ δεύτερη πρόταση , ἡ «Δημοκρατία τοῦ Βαρδάρη», εἶναι ἡ πρώτη πρόταση ἀπὸ τότε ποὺ ἀσχολεῖται ὁ κ. Νίμιτς, ἡ ὁποία δὲν περιέχει τὸν ὄρο «Μακεδονία».
Πιθανὸν στὴ θετικὴ ἐξέλιξη νὰ ἔπαιξε ρόλο καὶ ἡ προσωπικὴ συμμετοχὴ τοῦ Πρωθυπουργοῦ Ἀντώνη Σαμαρὰ στὶς πρόσφατες διαβουλεύσεις τοῦ Νίμιτς μὲ τὴν ἡγεσία τοῦ ἑλληνικοῦ ΥΠΕΞ. Ἀποτελεῖ δὲ μία ἔνδειξη ὅτι παρὰ τὰ οἰκονομικά μας προβλήματα μποροῦμε νὰ στεκόμαστε ἀξιοπρεπὼς στὰ ἐθνικά μας θέματα ἀρκεῖ νὰ τὸ πιστέψουμε καὶ νὰ τὸ θέλουμε. Ὡς λαὸς καὶ ὡς ἡγεσία.
Φυσικὰ δὲν συμφωνῶ μὲ τὸ πρῶτο ἀπὸ τὰ προτεινόμενα ὀνόματα. Ἡ «Βόρεια Μακεδονία» ἀνακαλεῖ στὴ μνήμη περιπτώσεις ὅπως τὸ Βιετνὰμ καὶ ἡ Κορέα. Τὰ Σκόπια θὰ προβάλλονται παγκοσμίως ὡς...
μοναδικοὶ χρῆστες τοῦ κρατικοῦ πλέον ὄρου Μακεδονία καὶ θὰ δίδεται ἡ ἐντύπωση ὅτι κάποια στιγμὴ δικαιοῦνται νὰ ἑνωθοῦν μὲ τὴ Νότια Μακεδονία, δηλαδὴ νὰ διεκδικήσουν τὴ Βόρειο Ἑλλάδα. Δὲν πρέπει νὰ ἀποδεχθοῦμε μὲ δική μας ὑπογραφὴ αὐτὸ τὸ ὄνομα. Ἂν τὸ δεχθοῦμε ἀνοίγουμε τὴν πόρτα στὰ Σκόπια γιὰ νὰ ἐνταχθοῦν σὲ Ε.Ε. καὶ ΝΑΤΟ καὶ μετὰ ἀπὸ λίγους μῆνες θὰ σπεύσουν νὰ ἀποβάλλουν τὸν ὄρο Βόρεια καὶ νὰ κρατήσουν τὸ Μακεδονία. Ὅπως ἔκαναν οἱ Ἰορδανοί. Μετὰ τὸν Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο οἱ Βρετανοὶ κατασκεύασαν τὸ κράτος τῆς Ὑπὲρ-Ἰορδανίας (Transjordan). Μετὰ ἀπὸ ἕνα χρόνο ἡ Βουλὴ τῆς νέας χώρας ἀποφάσισε νὰ ἀποβάλει τὸν ἱστορικὰ ἀδύναμο προσδιορισμὸ Ὑπὲρ καὶ κράτησαν τὸν ἱστορικά, θρησκευτικὰ καὶ γεωγραφικὰ σημαντικότατο ὄρο Ἰορδανία, ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὸν ποταμὸ Ἰορδάνη. Ποιὸς θὰ τιμωρήσει τοὺς σκοπιανοὺς ἂν προβοῦν σὲ μία ἀντίστοιχη ἀλλαγὴ ἀφοῦ θὰ ἔχουν ὑφαρπάσει τὴν ὑπογραφή μας; Μήπως θὰ στείλει στρατὸ ὁ ΟΗΕ νὰ ἐπιβάλει τὸ συμφωνηθὲν ὄνομα; Προφανῶς ὄχι, ὅπως δὲν ἔκανε τίποτε γιὰ νὰ διώξει τὸν Ἀττίλα ἀπὸ τὴν Κύπρο μας.
Μιλώντας γιὰ τὴν Ἰορδανία βλέπουμε ὅτι εἶναι μία ἤδη γνωστὴ πρακτικὴ νεότευκτες χῶρες νὰ παίρνουν τὸ ὄνομά τους ἀπὸ τὸν μεγαλύτερο ποταμὸ τῆς περιοχῆς. Ἄλλη ἀντίστοιχη περίπτωση εἶναι ἡ Νιγηρία καὶ ἡ Δημοκρατία τοῦ Νίγηρος, ἀπὸ τὸν ὁμώνυμο ποταμό. Ἔτσι εἶναι λογικὴ ἡ πρόταση νὰ ὀνομασθοῦν τὰ Σκόπια Δημοκρατία τοῦ Βαρδάρη. Βαρντὰρ στὴ γλώσσα τοὺς λέγεται ὁ ποταμὸς Ἀξιὸς ποὺ διασχίζει τὴ γείτονα χώρα καὶ ἐκβάλλει δυτικά της Θεσσαλονίκης. Ἄλλωστε πρὶν ἀπὸ τὸν Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο καὶ πρὶν ὁ κομμουνιστὴς Τίτο κατασκευάσει τὸ τεχνητὸ «μακεδονικὸ» ἔθνος ἡ τότε Γιουγκοσλαβία ὀνόμασε τὴν περιοχὴ Σκοπίων «Βάρνταρσκα Μπανοβίνα», ἐπαρχία τοῦ Ἀξιοῦ. Τὰ σχετικὰ γραμματόσημα εἶναι πλέον γνωστὰ ἀπὸ δημοσιεύσεις στὸν Τύπο καὶ στὸ Διαδίκτυο.
Γιὰ τὴν Ἑλλάδα τὸ ζήτημα τοῦ ὀνόματος εἶναι πρωτίστως θέμα ἐθνικῆς ἀξιοπρεπείας. Νὰ μὴν δώσουμε τὴν ἐντύπωση ὅτι λόγω οἰκονομικῆς κρίσης κάνουμε παραχωρήσεις πρὸς γείτονες καὶ μάλιστα ἀδύναμους. Τί μηνύματα θὰ πάρουν οἱ ἰσχυρότεροι γείτονες καὶ οἱ διεκδικοῦντες ἐδάφη καὶ ΑΟΖ; Ἐπιπλέον εἶναι καὶ ζήτημα ὑπερασπίσεως τῆς πολιτιστικῆς μας ταυτότητας καὶ κληρονομιᾶς. Ἂν τὰ Σκόπια καθιερωθοῦν διεθνῶς μὲ ὄνομα ποὺ θὰ περιέχει - ἔστω καὶ μὲ προσδιορισμὸ- τὸν ὄρο Μακεδονία, πολὺ σύντομα καὶ ἐμεῖς οἱ Βορειοελλαδίτες, ἀλλὰ καὶ οἱ Ἀπόδημοι Ἕλληνες Μακεδόνες, δὲν θὰ μποροῦμε νὰ ὀνομαζόμαστε ἔτσι.
Ὑπὸ αὐτὸ τὸ σκεπτικὸ ἡ ὀνομασία «Δημοκρατία τοῦ Βαρδάρη» εἶναι εὐπρόσδεκτη ἀπὸ τὸν Ἑλληνισμό. Προστατεύει ταυτοχρόνως καὶ τὴν ἱστορία καὶ τὴν καλὴ γειτονία.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
