Όταν τον Οκτώβριο του 1944 αποσύρονταν οι Γερμανοί από
την Ελλάδα, είχαν ήδη διασωθεί από τους Αγιορείτες εκατοντάδες στρατιώτες, οι
οποίοι, μπροστά στη Ναζιστική επέλαση του 1941, είχαν εγκαταλειφθεί πίσω από
την άτακτη αποχώρηση των Συμμαχικών Δυνάμεων.
Αμέσως μετά τη λήξη του πολέμου, άρχισαν να αποστέλλονται
σε διάφορα σημεία ανά την Ελλάδα, αντιπρόσωποι συμμαχικών κυβερνήσεων με σκοπό
να επιδώσουν με κάθε επισημότητα, ευχαριστήριες επιστολές, παράσημα, τίτλους
και σημαντικές χρηματικές αποζημιώσεις. Στους Αγιορείτες Πατέρες, έφτασαν
πρώτοι, εκείνοι που ερχόντουσαν από πιο μακριά -τη Νέα Ζηλανδία.
Έτσι, τον Νοέμβριο του 1944, τρεις Νεοζηλανδοί επίσημοι εκπρόσωποι
του Στρατού και της Κυβέρνησης, επισκέφτηκαν το Άγιο Όρος για να αποτίσουν φόρο
τιμής και να επιδώσουν εύφημες μνείες στις Μονές, οι οποίες, παρόλο που ήταν
εκτεθειμένες σε σοβαρά αντίποινα από τους Ναζί κατά τη διάρκεια του Β’
Παγκοσμίου Πολέμου, ενορχήστρωναν τη διαφύλαξη και τη προστασία, μεταξύ άλλων, και
πολλών Νεοζηλανδών στρατιωτών, βοηθώντας τους είτε να παραλειφθούν από ελληνικά
ή συμμαχικά υποβρύχια, είτε να διαφύγουν δια θαλάσσης προς την Σμύρνη και την
Αίγυπτο.
Μία απ’ τις λίγες αδημοσίευτες επισκέψεις και περιγραφές
ξένων αντιπροσώπων στον Άθω, είναι ...