Του Σάββα Καλεντερίδη
Πολλά έχουν ειπωθεί για τον ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή, ενώ όλα δείχνουν ότι οι ΗΠΑ έχουν αναγνωρίσει και έχουν αναθέσει στην Άγκυρα έναν ρόλο περιφερειακής δύναμης, που διαχειρίζεται εξ ονόματι της Ουάσιγκτον μια σειρά από ζητήματα που σχετίζονται κυρίως με το λεγόμενο μετριοπαθές σουνιτικό Ισλάμ.
Η πολιτική αυτή των ΗΠΑ άρχισε να κάνει την εμφάνισή της κυρίως μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, τότε που υψηλόβαθμο στέλεχος της CIA πρότεινε στην αμερικανική διοίκηση τη χορήγηση πράσινης κάρτας στον σουνίτη θρησκευτικό ηγέτη Φεττουλάχ Γκιουλέν. Σύμφωνα με τουρκικά δημοσιεύματα, η αμερικανική διοίκηση πείσθηκε να στηρίξει τον Γκιουλέν, καθώς και τον Ταγίπ Ερντογάν με το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, πρώτα για να λειτουργήσουν ως σταθεροποιητικοί παράγοντες στην Τουρκία, για να μπορέσουν στη συνέχεια οι ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν την Τουρκία ως «παράγοντα σταθεροποίησης» στους σουνιτικούς πληθυσμούς της περιοχής, αλλά και ως παράγοντας εξισορρόπησης της επιρροής της Ρωσίας στις μουσουλμανικές χώρες της Κεντρικής Ασίας και τον Καύκασο.
Ως αποτέλεσμα της στήριξης των ΗΠΑ και του ρόλου που έχει ανατεθεί στην Τουρκία, η κυβέρνηση Ερντογάν έχει αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στην επιχείρηση αποσταθεροποίησης της Συρίας, φιλοξενώντας στο έδαφός της το «Εθνικό Συμβούλιο της Συρίας», που υποτίθεται ότι εκπροσωπεί τους εξεγερμένους, περίπου 25 χιλιάδες πρόσφυγες, που τους οδήγησαν εκεί μηχανισμοί του τουρκικού βαθέος κράτους, και μερικές εκατοντάδες λιποτάκτες του συριακού στρατού, που εκπαιδεύονται στον ανορθόδοξο πόλεμο από Τούρκους αξιωματικούς των ειδικών δυνάμεων.
Να σημειωθεί ότι η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη τη στήριξη που απολαμβάνει από μηχανισμούς της αμερικανικής διοίκησης, προσπαθεί να εξάγει το τουρκικό μοντέλο της καταπίεσης και της άρνησης των άλλων λαών και των μη σουνιτικών πληθυσμών και στα καθεστώτα που διαδέχονται τους ανατραπέντες ηγέτες της λεγόμενης Αραβικής Άνοιξης. Κλασικό παράδειγμα η περίπτωση των Κούρδων της Συρίας, που η Τουρκία έπεισε τον ηγέτη του Εθνικού Συμβουλίου της Συρίας, σουνίτη Μπουρχάν Γκαλιούν, να υιοθετήσει την πολιτική άρνησης και αποσταθεροποίησης που ακολουθεί η Άγκυρα στο Κουρδικό. Συγκεκριμένα, ο Γκαλιούν, αναφερόμενος στο θέμα έκανε την εξής δήλωση: «Στη Συρία δεν υπάρχει κάποια περιοχή που να λέγεται Κουρδιστάν. Γι’ αυτό δεν γίνονται αποδεκτές οι απαιτήσεις των Κούρδων για παραχώρηση αυτονομίας».
Επίσης, μια άλλη περιοχή που η Τουρκία εμπλέκεται και ασκεί πολιτική στα πλαίσια του ρόλου που της έχει ανατεθεί, είναι το Ιράκ. Εκεί η Άγκυρα προσπαθεί να ασκήσει επιρροή στους σουνιτικούς πληθυσμούς, που είναι στην πλειοψηφία τους Άραβες και μερικές δεκάδες χιλιάδες Τουρκομάνοι, για να εξισορροπηθεί σε κάποιο βαθμό η παντοδυναμία του σιίτη πρωθυπουργού Αλ Μαλίκι, που έχει ισχυρούς δεσμούς με το Ιράν. Στα πλαίσια των προσπαθειών αυτών η Άγκυρα, μέσω των μηχανισμών του βαθέος κράτους, εκπαίδευσε τους σωματοφύλακες του σουνίτη αντιπροέδρου του Ιράκ, Ταρίκ Χασίμι, στις δολοφονίες πολιτικών αντιπάλων. Οι σωματοφύλακες συνελήφθησαν και ομολόγησαν on camera τα εγκλήματά τους καθώς και το ότι εκπαιδεύτηκαν στην Τουρκία στην αποσταθεροποιητική δράση, με αποτέλεσμα ο εθνικός εισαγγελέας του Ιράκ να εκδώσει ένταλμα σύλληψης εναντίον του Χασίμι.
Ο Χασίμι κατέφυγε πρώτα στο αυτόνομο Κουρδιστάν και από εκεί στην Τουρκία, η οποία του εξασφάλισε τις απαραίτητες διευκολύνσεις για να μεταβεί στο Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία, χώρες που επίσης στηρίζουν και εξοπλίζουν τους εξεγερμένους στη Συρία. Σημειωτέον ότι Χασίμι τις ημέρες αυτές βρίσκεται στην Τουρκία και είναι πολύ πιθανόν να συναντηθεί με τον πρόεδρο του αυτόνομου Κουρδιστάν, Μεσούτ Μπαρζανί, ο οποίος βρίσκεται από χθες (19 Απριλίου) στην Τουρκία, όπου έγινε δεκτός με τιμές αρχηγού κράτους, όπως πριν μερικές μέρες στην Ουάσιγκτον.
Ο Κούρδος ηγέτης αναμένεται να συναντηθεί και να έχει συζητήσεις με τον πρόεδρο της Τουρκίας Αμπντουλλάχ Γκιούλ, τον πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν και τον υπουργό εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου. Ανάμεσα στα θέματα που αναμένεται να συζητηθούν είναι η υπόθεση του Ταρίκ Χασίμι, το θέμα των Κούρδων της Συρίας και –τί άλλο;- το θέμα του ΡΚΚ, που έχει τις βάσεις του στο όρος Κανδήλι, που βρίσκεται στο αυτόνομο Νότιο Κουρδιστάν.
Η Τουρκία αναμένεται να ζητήσει από τον Μπαρζανί να πάρει μέτρα για τον περιορισμό της δράσης του ΡΚΚ στο έδαφος της επικράτειας του αυτόνομου κουρδικού κράτους, με σκοπό τον πλήρη αφοπλισμό και εξουδετέρωση του κινήματος, που σημειωτέον, από ένα σημείο και μετά, αποτελεί πρόβλημα και για τον ίδιον τον Μπαρζανί.
Από την πλευρά του, ο Μπαρζανί, που ασφαλώς έχει συζητήσει τα θέματα της συνάντησης στην Άγκυρα με τους επίσημους συνομιλητές του κατά την επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον, επιδιώκει την υποστήριξη της Τουρκίας στο αγώνα που δίνει απέναντι στην κυβέρνηση του Αλ Μαλίκι, που προσπαθεί να δημιουργήσει συνθήκες οικονομικού στραγγαλισμού του αυτόνομου Κουρδιστάν, μη αποδίδοντας τα έσοδα που δικαιούται από τις πωλήσεις πετρελαίου.
Σε ό,τι μας αφορά, Ελλάδα, Κύπρο και Ευρωπαϊκή Ένωση, μπορεί να έχει ανατεθεί σταθεροποιητικός ρόλος από τις ΗΠΑ στην Τουρκία για τον έλεγχο των σουνιτικών μουσουλμανικών πληθυσμών της ευρύτερης περιοχής, όμως είναι φανερό ότι στην εκπλήρωση αυτού του ρόλου η Άγκυρα ακολουθεί σε τοπικό επίπεδο πολιτικές αποσταθεροποίησης, ενώ προσπαθεί να κάνει εξαγωγή του ρατσιστικού και ισλαμοφασιστικού μοντέλου στις υπό «σταθεροποίηση» χώρες.
Η περίπτωση της ρατσιστικής αντιμετώπισης των Κούρδων της Συρίας από τον ηγέτη του Εθνικού Συμβουλίου της Συρίας, με τρόπο πανομοιότυπο με αυτόν που ακολουθεί η Άγκυρα εναντίον των 20 εκατομμυρίων Κούρδων που κατοικούν στα εδάφη της, η περίπτωση εξοπλισμού και εκπαίδευσης στρατιωτικών μονάδων για δράσης το έδαφος μιας άλλης χώρας και η περίπτωση της υποστήριξης του Χασίμι και της εκπαίδευσης των σωματοφυλάκων του στις δολοφονίες πολιτικών αντιπάλων και στην αποσταθεροποιητική δράση, αποτελούν απόδειξη ότι η Τουρκία δεν έχει κανένα δισταγμό να ακολουθήσει αποσταθεροποιητικές πολιτικές εναντίον ξένων χωρών, αρκεί αυτές αν εντάσσονται στον ευρύτερο «σταθεροποιητικό» ρόλο που της έχει ανατεθεί από την υπερατλαντική σύμμαχο.
Και ασφαλώς δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι η κυβέρνηση που σήμερα δίνει εντολή στους μηχανισμούς αυτούς να εκπαιδεύουν άλλους ή να συμμετέχουν οι ίδιοι σε δολοφονίες πολιτικών αντιπάλων και σε επιχειρήσεις αποσταθεροποίησης, αύριο με την ίδια άνεση, αν αυτό ενταχθεί στο ευρύτερο πλαίσιο «σταθεροποίησης», μπορεί να δώσει εντολή οι μηχανισμοί αυτοί να δράσουν στην Κύπρο, τη Θράκη, τα νησιά του Αιγαίου ή ακόμα και στην καρδιά της Ευρώπης, όπως έγινε πρόσφατα στο Παρίσι. Οι αρμόδιες υπηρεσίες της Γερμανίας, του Βελγίου, και εσχάτως της Γαλλίας, έχουν πολλά να μας πουν για τον αποσταθεροποιητικό ρόλο που μπορούν να παίξουν οι υπηρεσίες της Τουρκίας!
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Παρασκευή 20 Απριλίου